Online εργαστήρια

για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και την πρόσληψη της αρχαίας κινεζικής φιλοσοφίας στη Δύση
Μάρτιος-Νοέμβριος 2023

“Morgenland”: Η Κίνα στις εγελιανές διαλέξεις για την παγκόσμια ιστορία

Αντώνιος Καλαντζής (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)

Περίληψη
Ο ομιλητής περιγράφει τις προσεγγίσεις τις κινεζικής φιλοσοφίας που εντοπίζονται στο έργο του Hegel. Εμπλουτίζει κριτικά την ερμηνεία που έδωσε ο Karl Löwith στην εγελιανή διάκριση ανάμεσα στη «Δύση» και στην «Ανατολή», αντικαθιστώντας το δίπολο αρνητικότητα-ενότητα που πρότεινε ο Löwith με το δίπολο εσωτερικότητα-ενότητα ή/και ελευθερία-ανελευθερία. Προτείνει ότι για να κατανοήσει κανείς την πρόσληψη της κινεζικής σκέψης από τον Hegel πρέπει να κατανοήσει τη θέση της Κίνας στο συνολικό πλαίσιο της εγελιανής φιλοσοφίας για την παγκόσμια ιστορία. Εντοπίζει, επομένως, προσεγγίσεις της κινεζικής ιστορίας, κοινωνίας, επιστήμης, θρησκείας και τέχνης στο έργο Hegel, για να καταλήξει και πάλι στις εγελιανές αναφορές στην κινεζική φιλοσοφία.

Ομιλητής
Ο Αντώνιος Καλατζής είναι επίκουρος καθηγητής νεότερης Ευρωπαϊκής φιλοσοφίας στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και ολοκλήρωσε τη διατριβή του στο Freie Universität του Βερολίνο με θέμα την Επιστήμη της Λογικής του Hegel. Ασχολείται με την καντιανή φιλοσοφία, τη φιλοσοφία του Γερμανικού Ιδεαλισμού και την πρόσληψή της στην σύγχρονη φιλοσοφία.

Λέξεις-κλειδιά
Hegel | Ανατολή | Δύση | Κίνα | Karl Löwith | ιστορία | Ιδέα | κράτος | πατέρας-αυτοκράτορας | εσωτερικότητα | ελευθερία | επιστήμη | θρησκεία | τέχνη | φιλοσοφία | Κομφούκιος | Σόλων

Θέματα συζήτησης
  • Οι πηγές του Hegel και οι γνώσεις του για την κινεζική φιλοσοφία.
  • Παραλληλισμοί του Κομφούκιου (Ιησούς, Σωκράτης, Σόλων).
  • Συμφιλίωση των απαξιωτικών χαρακτηρισμών του Hegel για τη φιλοσοφία με τη θεωρητικοποίηση της κινεζικής σκέψης που επιχειρεί.
  • Οι πηγές του Hegel για την κινεζική ιστορία και φιλοσοφία.
  • Ταύτιση εσωτερικότητας και ελευθερίας: εγελιανή ή καντιανή;
  • Ιδιαιτερότητα Χέγκελ: φιλοσοφικός αναστοχασμός όσον αφορά το τι σημαίνει πολιτισμός σε εξω-ευρωπαϊκό έδαφος.
  • Ο Hegel και η ανατολική μοναρχία: κράτος και ελευθερία.
  • Ιστορία και προϊστορία. Δύο αφετηρίες; (Ελλάδα, Κίνα).
Συμμετέχοντες/ουσες
  • Π. Γκολίτσης
  • Γ. Στείρης
  • Δ. Κόκορης
  • Π. Θανασάς
  • Γκ. Μαγγίνη